Czytanie performatywne
Cornelia Rainer „Joanna“
Przekład: Piotr Szalsza
Adaptacja, Reżyseria, Scenografia, Kostiumy, Opracowanie muzyczne: Błażej Piotrowski
Obsada: Aneta Ćmiel, Ewa Doan, Aleksandra Gosławska, Ewelina Oleś
Organizator: Austriackie Forum Kultury w Warszawie, Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku, Agencja Dramatu i Teatru ADiT

Joanna z Orleanu i Joanna dzisiaj? Co ma wspólnego dziewczyna należąca do generacji „2.0” z odważną wojowniczką z okresu średniowiecza? Parę wieków minęło, a mimo to wciąż jest wiele punktów stycznych: Joanna z Orleanu i nastolatka Joanna z naszych czasów. W tejże Joannie mieści się wiele osób: „Zofia, Krystyna, Ludwika, Anna”. Wszystkie cztery są Joanną. Ale mogłyby nosić inne imiona. Łączą je wspólna bojaźń i wspólne zwątpienie. Poprzez postaci czterech dziewcząt Joanna słyszy głosy, które odbierają jej pewność. Kim jest? Ma wiele sposobów na uzyskanie wolności. Ale która z dróg okaże się słuszna? Nastolatka Joanna pragnie stać się częścią wspólnoty, ale jednocześnie poszukuje sensu własnego życia. Chciałaby zostać przewodniczącą klasy. Przygotowała nawet 97-punktową listę postulatów. Przyjaciel ją opuścił. To boli, ale za to dysponuje teraz czasem. Świat stoi przed nią otworem. A mimo to czuje się przeciążona i zdezorientowana. Presja z zewnątrz jest ogromna. Jej codzienne życie zdominowane jest przez wymagania stawianye przez dom rodzinny i szkołę. Uczy się pilnie, ale czy nabyta wiedza przyda się jej w życiu? Na lekcji dowiaduje się o słynnej Dziewicy Orleańskiej zwanej Jeanne d’Arc, a w domu Jeanette. Urodziła się 5 lub 6 stycznia 1412 roku w Domremy. Ona też słyszała głosy. Ale zupełnie inne od tych, które słyszy współczesna Joanna: Jeanne d´Arc została wybrana, aby zakończyć oblężenie Francji przez Anglię i doprowadzić do koronacji króla Francji w Reims. I to też uczyniła. Podążając za głosem wiary, bohaterska Joanna d´Arc poprowadziła Francuzów do zwycięstwa. Niedługo potem spalono ją na stosie jako heretyczkę. Ta Joanna na stałe utkwiła w myślach dzisiejszej nastolatki Joanny.

Współczesna Joanna musi najpierw rozpocząć poszukiwanie czegoś, w co mogłaby uwierzyć. O co warto w dzisiejszych czasach walczyć? W którą stronę iść i jak realizować własne celae? Historyczna Joanna przemierza swoją drogę z mieczem w dłoni. W Wojnie Stuletniej była pierwszą kobietą, która stała się symbolem odwagi i niezależności. Joanna z XXI wieku musi dopiero taką drogę dla siebie znaleźć. Ona też pragnie dzielnie stanąć na czele. Ale czy dzisiaj jest to jeszcze tak łatwe jak kiedyś?

Nastolatka Joanna gotowa jest wyruszyć. Zanurza się w życie swojej sławnej imienniczki z przeszłości i próbuje wytyczyć własną drogę. Wizja odwagi Joanny z Orleanu pozwala jej przezwyciężyć wewnętrzne lęki. Słucha własnego głosu, by odnaleźć samą siebie. Krok po kroku udaje się jej zrzucić gorset wszelkich zależności i w ten sposób wziąć odpowiedzialność za własne życie.

Sztuka może być przygotowana jako monolog lub wystawiona w większej obsadzie: 4 aktorki zwielokrotniają postać Joanny. Zmieniają miejsca akcji, przeistaczają się w postaci znane im z własnego otoczenia. W ramach konwencji „teatralnego tempa” poruszają się swobodnie pomiędzy wiekami. Stawiają niekiedy zabawne, irracjonalnie brzmiące tezy i pytania, oczekując poważnych odpowiedzi. Pomimo podróży w przeszłość, „Joanna” pozostaje sztuką współczesną, ukazującą emocjonalną wędrówkę przedstawicielek młodego pokolenia w świecie, w którym żyją.

Cornelia Rainer (ur. 1982) – austriacka reżyserka oraz autorka urodzona w Lienz. W latach 2005-2009 była etatową asystentką reżyserską w wiedeńskim Burgtheater, tam też samodzielnie wyreżyserowała swoje pierwsze spektakle. Od roku 2017 należy do jury Austriackiego Ministerstwa Kultury i Sztuki. https://www.corneliarainer.com/biografie

Jej film „Gil und Dole” miał światową premierę w 2021 na festiwalu TiFF Bell Lightbox – FemaleEyeFilmFestival w Toronto, do którego została nominowana w kategorii „Best Foreign Short”. 


05.06.2023 (pon.), 20.15
Teatr Szkolny im. Jana Wilkowskiego w Białymstoku
(Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku), 
ul. Sienkiewicza 14
Białystok
Wstęp wolny
Link do strony Akademii Teatralnej filii w Białymstoku: www.atb.edu.pl

Logo ADiT, Logo Germanistyki, Logo Ateneum,